ભારતીય ક્રિકેટ જગતમાં એક અલગ જ અને અનોખું નામ બનાવનારા ક્રિકેટર એમએસ ધોનીની 7 જુલાઈએ 44મો જન્મદિવસ ઉજવી રહ્યા છે. ત્યારે આજે અમે તમને MS Dhoni ની ક્રિકેટ સફર વિશે વાત કરીશું. ધોનીના ફેન્સ તેને પ્રેમથી માહી અને થાલા કહીને બોલાવે છે. MS Dhoni એ ક્રિકેટમાં એન્ટ્રી લીધા બાદ સમગ્ર રમતને બદલી નાખી છે. તમામ ક્રિકેટ ફોર્મેટમાં ભારતનું નામ MS Dhoni એ રોશન કર્યુ છે.
એમએસ ધોની શરૂઆતનું જીવન અને ક્રિકેટમાં પ્રવેશ
૭ જુલાઈ, ૧૯૮૧ના રોજ ઝારખંડ (તે સમયે બિહાર)ના રાંચીમાં જન્મેલા, MS Dhoni એ ફૂટબોલ અને બેડમિન્ટન સહિત અનેક રમતોમાં શરૂઆતથી જ આશાસ્પદ પ્રદર્શન કર્યું. જોકે, ક્રિકેટ તેનું ભાગ્ય બની ગયું. તેની હાર્ડ-હિટિંગ શૈલી અને શાંત સ્વભાવે પસંદગીકારોની નજર ખેંચી લીધી, અને તેણે ટૂંક સમયમાં રાષ્ટ્રીય ટીમમાં પ્રવેશ કર્યો.
૨૦૦૪માં એમએસ ધોનીની નું આંતરરાષ્ટ્રીય ડેબ્યૂ
MS Dhoni એ ડિસેમ્બર ૨૦૦૪માં બાંગ્લાદેશ સામેની વનડે મેચમાં આંતરરાષ્ટ્રીય ડેબ્યૂ કર્યું હતું. તે કોઈ સ્વપ્ન જેવી શરૂઆત નહોતી – તે શૂન્ય રન પર રન આઉટ થયો હતો. પરંતુ થોડા મહિનાઓ પછી, એપ્રિલ ૨૦૦૫માં, તેણે વિશાખાપટ્ટનમમાં પાકિસ્તાન સામે ૧૪૮ રનની ધમાકેદાર ઇનિંગ રમીને ક્રિકેટ જગતને ચોંકાવી દીધું. આ ઇનિંગે માત્ર ટીકાકારોને શાંત કર્યા જ નહીં પરંતુ ભવિષ્યના મહાન બેટ્સમેનના આગમનને પણ ચિહ્નિત કર્યું.
સફળતા અને સ્થાપના (૨૦૦૫-૨૦૦૭)
MS Dhoni ઝડપથી ભારતના ગો-ટુ ફિનિશર બન્યા, જે તેમના શક્તિશાળી શોટ્સ અને ઠંડા માથાવાળા રન ચેઝ માટે જાણીતા છે. ૨૦૦૫માં જયપુરમાં શ્રીલંકા સામેની તેમની કારકિર્દીને વ્યાખ્યાયિત કરતી સદી (૧૮૩*) વનડે ઇતિહાસમાં સૌથી પ્રતિષ્ઠિત ઇનિંગ્સમાંની એક છે. MS Dhoniએ પોતાને ભારતના પ્રાથમિક વિકેટકીપર-બેટ્સમેન તરીકે સ્થાપિત કર્યા, આ ભૂમિકામાં રાહુલ દ્રવિડ અને દિનેશ કાર્તિક જેવા દિગ્ગજોને પાછળ છોડી દીધા.
T20 વર્લ્ડ કપ 2007: કેપ્ટન કૂલનો જન્મ
એક સાહસિક પગલામાં, MS Dhoniને 2007 માં પ્રથમ ICC T20 વર્લ્ડ કપ માટે ભારતીય ટીમનો કેપ્ટન બનાવવામાં આવ્યો. નેતૃત્વનો ઓછો અનુભવ હોવા છતાં, MS Dhoniએ દક્ષિણ આફ્રિકામાં એક યુવાન ટીમને વિજય અપાવ્યો, જેમાં તેણે રોમાંચક ફાઇનલમાં કટ્ટર હરીફ પાકિસ્તાનને હરાવ્યું. દબાણ હેઠળ તેના ઠંડા વર્તનને કારણે તેને “કેપ્ટન કૂલ” ઉપનામ મળ્યું.
ODI સફળતા અને નંબર 1 રેન્કિંગ (2007–2011)
T20 સફળતા પછી, ધોનીને ODI ટીમનો પૂર્ણ-સમયનો કેપ્ટન બનાવવામાં આવ્યો. તેણે ભારતીય ટીમને એક પ્રભાવશાળી દળમાં પરિવર્તિત કરી:
- ઓસ્ટ્રેલિયામાં CB સિરીઝ જીતી (2008)
- ન્યૂઝીલેન્ડમાં ન્યૂઝીલેન્ડનો વ્હાઇટવોશ (2009)
- ભારતને નંબર 1 ODI ટીમ રેન્કિંગમાં લઈ ગયો
આ તબક્કા દરમિયાન કોચ ગેરી કર્સ્ટન સાથેની તેમની ભાગીદારી એક મજબૂત, સંયુક્ત ટીમ બનાવવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી હતી.
ટેસ્ટ ક્રિકેટનો મહિમા: ભારત ટેસ્ટમાં નંબર 1 પર પહોંચ્યું
MS Dhoniના નેતૃત્વ હેઠળ, ભારત 2009 માં ICC ટેસ્ટ રેન્કિંગમાં નંબર 1 પર પહોંચ્યું. આ એક ઐતિહાસિક સિદ્ધિ હતી. ભારતે 18 મહિનાથી વધુ સમય સુધી આ સ્થાન જાળવી રાખ્યું. ધોનીના નેતૃત્વ હેઠળ ટેસ્ટ ક્રિકેટમાં કેટલીક નોંધપાત્ર સિદ્ધિઓ:
- ઓસ્ટ્રેલિયા (2010) અને ઇંગ્લેન્ડ (2013) પર શ્રેણી જીત
- MS Dhoniતે સમયે સૌથી સફળ ભારતીય ટેસ્ટ કેપ્ટન બન્યો
- બેવડી સદી ફટકારનાર પ્રથમ ભારતીય વિકેટકીપર (224 ચેન્નાઈમાં ઓસ્ટ્રેલિયા સામે, 2013)
2011 ICC ક્રિકેટ વર્લ્ડ કપ: ક્રાઉન જ્વેલ
2 એપ્રિલ, 2011 ના રોજ, ભારતે 28 વર્ષ પછી ICC ક્રિકેટ વર્લ્ડ કપ જીત્યો, અને તે MS Dhoni હતા જેમણે વાનખેડે સ્ટેડિયમ ખાતે એક અવિસ્મરણીય છગ્ગા સાથે ફાઇનલનો અંત કર્યો. શ્રીલંકા સામેની ફાઇનલમાં 79 બોલમાં 91 રન* દરેક ભારતીયની યાદમાં કોતરાયેલા છે.
આ જીત સાથે, MS Dhoni રિકી પોન્ટિંગ પછી T20 અને ODI બંને વર્લ્ડ કપ જીતનાર ઇતિહાસમાં ફક્ત બીજો કેપ્ટન બન્યો.
૨૦૧૩ ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફી: ICC હેટ્રિક
૨૦૧૩માં, MS Dhoni એ ઈંગ્લેન્ડમાં ICC ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફીમાં ભારતને વિજય અપાવીને પોતાની ICC હેટ્રિક પૂર્ણ કરી. ભારત ટુર્નામેન્ટમાં અજેય રહ્યું, અને MS Dhoni ક્રિકેટ ઇતિહાસમાં ત્રણેય મોટી ICC ટ્રોફી જીતનાર પ્રથમ અને એકમાત્ર કેપ્ટન બન્યો:
- T20 વર્લ્ડ કપ ૨૦૦૭
- ODI વર્લ્ડ કપ ૨૦૧૧
- ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફી ૨૦૧૩
કેપ્ટનશીપ શૈલી અને નેતૃત્વ વારસો
MS Dhoni ના નેતૃત્વની લાક્ષણિકતા આ હતી:
- દબાણ હેઠળ અડગ સંયમ
- રોહિત શર્મા, વિરાટ કોહલી, આર. અશ્વિન અને રવિન્દ્ર જાડેજા જેવા યુવા ખેલાડીઓને ટેકો આપવો
- વ્યૂહાત્મક બોલિંગ ફેરફારો અને ફિલ્ડ પ્લેસમેન્ટ
- મેચ ફિનિશર્સ અને ગણતરીપૂર્વકના જોખમોમાં વિશ્વાસ
રમતને સાહજિક રીતે વાંચવાની અને બોલ્ડ નિર્ણયો લેવાની તેમની ક્ષમતા – જેમ કે ૨૦૦૭ની ફાઇનલમાં જોગીન્દર શર્માને છેલ્લી ઓવર આપવી – તેને એક વ્યૂહાત્મક પ્રતિભાશાળી બનાવ્યો.
IPL જર્ની: ચેન્નાઈ સુપર કિંગ્સ લિજેન્ડ
MS Dhoniનું ફ્રેન્ચાઇઝ ક્રિકેટમાં યોગદાન પણ એટલું જ યાદગાર છે. તેમણે ચેન્નાઈ સુપર કિંગ્સ (CSK) ને આટલું જ જીત અપાવી છે:
- 5 IPL ટાઇટલ (2010, 2011, 2018, 2021, 2023)
- 10 IPL ફાઇનલમાં હાજરી
- T20 ક્રિકેટ ઇતિહાસના મહાન કેપ્ટનોમાંના એક તરીકે ઓળખાય છે
MS Dhoniના નેતૃત્વમાં, CSK સાતત્ય, સ્થિતિસ્થાપકતા અને સફળતાનો પર્યાય બની ગયું.
એમએસ ધોનીની ક્યારે નિવૃત્ત થયો? શાંત વિદાય
MS Dhoniએ 30 ડિસેમ્બર, 2014 ના રોજ ઓસ્ટ્રેલિયા પ્રવાસ દરમિયાન ટેસ્ટ ક્રિકેટમાંથી નિવૃત્તિ લીધી, અને સૌને આશ્ચર્યચકિત કરી દીધા.
તેમણે જાન્યુઆરી 2017 માં મર્યાદિત ઓવરના ક્રિકેટના કેપ્ટન પદેથી રાજીનામું આપ્યું, વિરાટ કોહલીને કમાન સોંપી.
૧૫ ઓગસ્ટ, ૨૦૨૦ ના રોજ, MS Dhoniએ એક ઇન્સ્ટાગ્રામ પોસ્ટ દ્વારા આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રિકેટમાંથી નિવૃત્તિની સત્તાવાર જાહેરાત કરી, જેમાં કહ્યું:
“આપના પ્રેમ અને સમર્થન બદલ ખૂબ ખૂબ આભાર. ૧૯૨૯ થી મને નિવૃત્ત માનો.”
તે MS Dhoniની લાક્ષણિક વિદાય હતી – શાંત, ભવ્ય અને નમ્ર.
એમએસ ધોનીની ના કારકિર્દી આંકડા (આંતરરાષ્ટ્રીય)
વનડે મેચ: 350
રન: 10,773
સરેરાશ: 50.57
સદીઓ: 10
અર્ધશતક: 73
વિકેટ (કીપર તરીકે): 321 કેચ, 123 સ્ટમ્પિંગ
ટેસ્ટ મેચ: 90
રન: 4,876
સરેરાશ: 38.09
સદીઓ: 6
અર્ધશતક: 33
વિકેટ (કીપર તરીકે): 256 કેચ, 38 સ્ટમ્પિંગ
ટી20આઈ: 98
રન: 1,617
સરેરાશ: 37.6
વિકેટ (કીપર તરીકે): 57 કેચ, 34 સ્ટમ્પિંગ
વારસો: એક એવો નેતા જેણે ભારતને દરેક ફોર્મેટમાં વિશ્વ નંબર 1 બનાવ્યું
MS Dhoni ભારતીય ક્રિકેટમાં માત્ર આંકડા નથી – તે પરિવર્તન અને સફળતાનું પ્રતીક છે. તે ભારતને આ સ્થાન પર લઈ ગયો:
- ટેસ્ટમાં નંબર 1 (2009)
- વનડેમાં નંબર 1 (2010)
- ટી20માં નંબર 1 (2016)
2007ના વર્લ્ડ કપની આપત્તિ પછી સંઘર્ષ કરતી ટીમમાંથી, MS Dhoni એ ભારતને વિશ્વભરમાં સૌથી ભયાનક ટીમમાં ફરીથી સ્થાપિત કર્યું. તેમનું શાંત નેતૃત્વ, અંતિમ કૌશલ્ય અને નમ્રતા આવનારી પેઢીઓને પ્રેરણા આપશે.
નિવૃત્તિ પછી પણ, MS Dhoni સીએસકેના કેપ્ટન અને યુવા ક્રિકેટરોના માર્ગદર્શક તરીકે પ્રેરણા આપવાનું ચાલુ રાખે છે. તેમની સફર ક્રિકેટ ઇતિહાસના સૌથી પ્રખ્યાત પ્રકરણોમાંની એક છે.
Conclusion
એમએસ ધોની ની ક્રિકેટ કારકિર્દી દૂરંદેશી, દ્રઢતા અને અજોડ નેતૃત્વની એક અદ્ભુત ગાથા છે. એક નિર્ભય વિકેટકીપર-બેટ્સમેનથી લઈને વિશ્વ ક્રિકેટના સૌથી સફળ કેપ્ટનોમાંના એક સુધી, MS Dhoniએ ભારતીય ટીમને વૈશ્વિક પાવરહાઉસમાં પરિવર્તિત કરી. તેમનું યોગદાન આંકડાઓથી આગળ વધે છે – તેમણે ભારતીય ક્રિકેટમાં ગૌરવ, સ્થિતિસ્થાપકતા અને વિશ્વાસ લાવ્યા. તેમના માર્ગદર્શન હેઠળ, ભારત ત્રણેય ફોર્મેટમાં નંબર 1 સ્થાન પર પહોંચ્યું, જે બહુ ઓછા કેપ્ટનોએ હાંસલ કર્યું છે.
નિવૃત્તિ પછી પણ, MS Dhoni ભારતીય ક્રિકેટમાં એક ઉચ્ચ વ્યક્તિત્વ છે, જે મેદાન પર અને બહાર તેની નમ્રતા અને પ્રભાવ માટે પ્રશંસનીય છે. કેપ્ટન કૂલ, માસ્ટર સ્ટ્રેટેજીસ્ટ અને રમતના સાચા સજ્જન તરીકેનો તેમનો વારસો ક્રિકેટરો અને ચાહકોની પેઢીઓને પ્રેરણા આપતો રહેશે.
ઓફિશ્યિલ લિંક માટે અહી ક્લીક કરો
આ પણ વાંચો : Women’s T20 World Cup 2026: ICCએ શેડ્યુલની કરી જાહેરાત, જાણો ક્યારે થશે ભારત અને પાકિસ્તાન ટક્કર
1 thought on “MS Dhoni : જાણો માહીના ક્રિકેટ કરિયર વિશે, ક્રિકેટના દરેક ફોર્મેટમાં ભારતને બનાવ્યું નંબર 1”